Аналитичарите на EastFruit го објавија најновото рангирање на најголемите земји увозници на овошје, како и трговските трендови од овие земји за последниот петгодишен период, од 2019 до 2023 година. И според нив очигледни се неколку изненадувања.
Првото изненадување е што Кина сега е меѓу топ-3-те најголеми светски увозници на свежи производи, додека претходно отсекогаш била позната како еден од светските лидери во извозот. Сепак, аналитичарите на EastFruit сметаат дека нема потреба да се брза на кинескиот пазар – зголемувањето на увозот во оваа земја во голема мера се должи на егзотичните дуриан и цреши, кои се снабдуваат главно од една земја – Чиле.
Второто изненадување е наглото губење на позициите од страна на Велика Британија, која се соочи со потешкотии да најде добавувачи на овошје и да ги одржи деловните односи со нив по Брегзит. Како резултат на тоа, полиците во одделенијата за овошје и зеленчук на супермаркетите во Велика Британија често беа празни.
Третото изненадување, што всушност и не е толку изненадувачки, е остриот пад на позицијата на Русија во рејтингот на увозниците. На крајот на 2023 година, оваа земја веќе беше на работ да испадне од првите 10, бидејќи куповната моќ на руското население, како и големината на населението продолжија постојано да се намалуваат.
Сепак, имаше повеќе изненадувања во трендовите на трговијата со свежи производи.
„Важно е извозниците на овошје и зеленчук да го разберат не само номиналниот обем на увоз, туку и трендовите во обемот. Обично е полесно да се најдат пазарни можности во земјите кои брзо го зголемуваат увозот. Ако една земја го намали обемот на увозот, тогаш често постои закана од губење на уделот на пазарот и неопходно е да се направат дополнителни напори за да се задржи или да се процени економската и стратешката изводливост на таквите напори“, вели Андриј Јармак, економист во Инвестициски центар на Организацијата за храна и земјоделство на Обединетите нации (ФАО).
Која земја е најпосакуваниот пазар? Која област најбрзо го зголемува обемот на увоз на овошје и зеленчук во релативна и номинална смисла?
Глобалниот увоз на овошје и зеленчук во долари расте за 4,2% годишно, што е еквивалентно на 5,8 милијарди американски долари. Што значи ова? Дали глобалниот пазар на производи расте брзо или расте бавно?
Според аналитичарите на EastFruit, тоа значи дека глобалната меѓународна трговија со производи моментално воопшто не расте!
Факт е дека овие стапки на раст се приближно конзистентни со официјалната просечна годишна доларска инфлација за истиот период. Ова е алармантен показател што може да значи забавување на глобалната економија, бидејќи во претходниот петгодишен период стапката на раст на увозот на овошје и зеленчук ја надмина стапката на инфлација за најмалку 3 процентни поени годишно. Овошјето и зеленчукот не се најважните елементи на исхраната и не се ни приближно критични како житариците, млечните производи, јајцата или месото. Така, доколку потрошувачите имаат помалку пари, прво ја намалуваат потрошувачката на некритичните производи.
Во суштина тоа значи дека земјите чијшто увоз на производство пораснал за 4 % или помалку годишно во 2019-2023 година или не го зголемиле или го намалиле обемот на увозот.
Во однос на релативниот раст Виетнам е земја која годишно го зголемува увозот за 33% и врз основа на резултатите од 5 години и влезе во топ-4 најголеми светски увозници во однос на номиналниот раст на увозот!
Ваквиот брз раст на увозот се должи на либерализацијата на надворешно-трговската размена, која долги години беше ограничена со трговски бариери.
Населението на Виетнам достигна речиси 100 милиони луѓе, а исто така има зголемување на нивото на приходи. Годишната стапка на раст на БДП во Виетнам достигнува 8%, што го прави овој пазар многу привлечен за сите добавувачи без .
Главните добавувачи на производи од овошје и зеленчук на виетнамскиот пазар се Кина, Нов Зеланд, САД, Австралија, Јужна Африка, Индија и Јужна Кореја. Меѓу европските добавувачи, Франција е во водство со голема разлика пред другите.
Главната увозна ставка во Виетнам се свежите јаболка. Виетнам троши најмногу пари за увоз на свежи јаболка. Следуваат: трпезно грозје, мандарини, кромид, лук, различни видови зелка, трпезни компири, моркови и дињи.
Затоа, Виетнам е од интерес за повеќето водечки светски добавувачи на овошје.
Во топ 5, САД остануваат најважниот и интересен пазар со годишен раст од 8%. Германија покажува знаци на стагнација на увозот, бидејќи растот е под стапките на инфлација. Франција ја затвора првата петорка со стапка на раст од 6% годишно, што само малку ја надминува инфлацијата.
Русија го намалила увозот за 7%. Помалку овошје и зеленчук од странски добавувачи купуваат и Хонг Конг, Јапонија, ОАЕ, Белгија, Индонезија и Велика Британија.
Аналитичарите од EastFruit особено се задржуваат на пазарот на ОАЕ, кои станаа најважниот пазар за добавувачите на овошје од Украина, а тоа е и пазарот на кој извозниците на јаболка од Молдавија сега активно се обидуваат да продаваат. Очигледно е дека потенцијалот на овој пазар во моментов е речиси исцрпен и конкуренцијата таму е веќе превисока, што доведува до намалување на маржите на добавувачите.
Во исто време, намалувањето на увозот во Обединетите Арапски Емирати, што го гледаме во статистиката, делумно се должи на намалувањето на цените предизвикано од многу високо ниво на конкуренција, а не поради помалиот обем на увоз. Според тоа, за да се најдат перспективни пазари за зеленчук и овошје, ќе биде неопходно да се свртиме кон подолг список на увозници, а важно е да не се земат предвид најголемите и најпознатите земји, кои ја отежнуваат работата на трговците. и поскапи на долг рок.
Извор: EastFruit
