Превозот со контејнери и глобалните синџири на вредност се нарушени и многу земји мораа да бараат други подалечни добавувачи на нафта, гас и жито.
Конференцијата на ОН за трговија и развој (УНКТАД) вели дека војната во Украина ја задушува трговијата и логистиката на земјата и регионот на Црното Море, зголемувајќи ја глобалната побарувачка на бродови и трошоците за испорака низ целиот свет.
Во извештајот насловен „Поморската трговија нарушена: Војната во Украина и нејзините ефекти врз поморската трговска логистика“ објавен на 28 јуни, УНКТАД вели дека трговските партнери на Украина сега мора да се обратат до други земји за стоките што ги увезуваат.
УНКТАД ги припишува пречките за превозот и транспортот во регионот на Црното Море на нарушувања во регионалната логистика, запирање на пристанишните операции во Украина, уништување на важна инфраструктура, трговски ограничувања, зголемени трошоци за осигурување и повисоките цени на горивото.
Растојанието за испорака се зголеми, заедно со времето и трошоците за транзит.
„Зрната се од особена загриженост со оглед на водечката улога на Руската Федерација и Украина на пазарите за земјоделска храна и нејзината поврзаност со безбедноста на храната и намалувањето на сиромаштијата“, се вели во извештајот.
Зголемените трошоци за испорака ги зголемуваат цените на храната
Помалата испорака на жито на подолги растојанија води до повисоки цени на храната.
Цените на житото и трошоците за испорака се во пораст од 2020 година, но војната во Украина го влоши овој тренд и го промени привремениот пад на цените на превозот.
Во извештајот се вели дека меѓу февруари и мај 2022 година, цената што се плаќа за транспорт на суви стоки на големо, како што се житарки, се зголемила за речиси 60%.
Придружното зголемување на цените на житото и цените на превозот ќе доведе до зголемување од 3,7% на цените на храната за широка потрошувачка на глобално ниво.
Руската Федерација е гигант на глобалниот пазар за гориво и вештачко ѓубриво, кои се клучни инпути за земјоделците ширум светот.
Прекините во нивното снабдување може да доведат до пониски приноси и повисоки цени, со сериозни последици за глобалната безбедност на храната, особено во ранливите економии и зависни од увоз на храна.
Повисоките цени на енергијата ги влошуваат предизвиците за испраќачите
Руската Федерација е исто така водечки извозник на нафта и гас.
„Соочени со трговските ограничувања и логистичките предизвици, цената на нафтата и гасот се зголемија бидејќи се користат алтернативни извори на снабдување, често на подалечни локации“, се вели во извештајот.
Дневните цени за танкери со помала големина, кои се клучни за регионалното тргување со нафта во регионите на Црното Море, Балтичкото Море и Средоземното Море, драстично се зголемија.
Повисоките трошоци за енергија, исто така, доведоа до повисоки цени , зголемувајќи ги трошоците за испорака за сите сектори на поморскиот транспорт.
Според извештајот, до крајот на мај 2022 година, глобалната просечна цена на мазутот со многу ниска содржина на сулфур се зголемила за 64 отсто од почетокот на годината.
Во целина, овие зголемени трошоци имплицираат повисоки цени за потрошувачите и се закануваат да го зголемат јазот во сиромаштијата.
Потребни се политички активности за да се одржи протокот на глобалната трговија
УНКТАД повикува на итна акција за отворање на пристаништата на Украина за меѓународниот превоз за да може житото од земјата да стигне до прекуокеанските пазари, со пониски трошоци за испорака.
Организацијата вели дека е потребна континуирана соработка меѓу државите, пристаништата и другите актери во бродската индустрија.
Ова ќе помогне да се сведат на минимум негативните влијанија врз трошоците, премиите за осигурување и работењето.
УНКТАД, исто така, вели дека мора да се следат алтернативни начини на транспорт и дека олеснувањето на транзитот и движењето на транспортните работници – дури и привремено – може да го намали притисокот врз прекуграничната трговија и транзит.
Исто така, УНКТАД повикува на повеќе инвестиции во транспортните услуги и олеснување на трговијата и транзитот. И поголема меѓународна поддршка за земјите во развој, особено за најранливите економии, бидејќи војната во Украина се надополнува на предизвиците што ги носи пандемијата COVID-19 и климатската криза.
