Извозот на Информациски, компјутерски и телекомуникациски (ИКТ) услуги од Македонија во првата половина од 2022 година надмина 202,4 милиони евра, што претставува раст од 35,8% во споредба со истиот период од 2021 година, покажуваат податоците од Народната банка на Р.С.Македонија.
Најголем дел од извозот е остварен од извоз на компјутерски услуги, чиј извоз во првата половина годинава достигнал 182,2 милиони евра, што е за 36,7 % повеќе во споредба со истиот период лани.
Извозот на македонската ИКТ индустрија бележи континуиран раст секоја година, веќе неколку години наназад, кој не беше попречен ниту од пандемијата на Ковид 19.
Податоците на Народната банка покажуваат дека извозот на ИКТ лани е зголемен повеќе од двојно во последните пет години, односно во споредба со извозот од 2017 година кој изнесувал 147,5 милиони евра. Тоа значи дека извозот на ИКТ услуги растел со просечна годишна стапка од 24,5%.
Но, она што е позначајно е оваа индустрија е нето извозник, односно повеќе извезува, отколку што увезува, заради што има потенцијал да ја зголеми додадената вредност на македонскиот извоз и да го намали трговскиот дефицит во размената со странство.
Увозот на ИКТ услуги во земјава во првите шест месеци изнесувал 54 милиони евра, што значи дека е остварен нето извозен приход од близу 149 милиони евра.
Податоците на Народната банка покажуваат дека извозот на ИКТ услуги во првите шест месеци годинава учествувал со 26% во вкупниот извоз на услуги на државата, кој во истиот период изнесувал 778,7 милиони евра.
Познавачите на состојбите во овој сектор велат дека кај извозот на компјутерски услуги значителен е уделот на аутосорсинг индустријата или т.н “лон производство” на софтвер. Станува збор за субконтракторски договор со кои македонски ИТ фирми се агажирани како подизведувачи од страна на странски фирми за програмирање за доработка на одредени кодови.
Многу е помал делот на извозот на софтверски производи дизајнирани од македонски ИТ компании, но и тој дел бавно, но стабилно расте.
Според извештајот на комората МАСИТ, најголеми извозни пазари за македонските ИТ компании се САД, Германија, Србија, Албанија и Бугарија.
Потенцијалите за извоз од ИКТ индустријата се многу поголеми, посебно ако индустријата ја добие потребната системска поддршка од државата.
Иако се ветуваа даночни олеснувања за поттикнување на извозот на софтвер и ИКТ услуги по примерот на други земји кои на овој начин успешно обезбедиле развој на оваа индустрија, тие се уште не се реалност.
На пример, СДСМ уште во 2016 година во изборната програма го имаше дадено ветувањето за намалување на данокот на добивка од 10% на 3% за ИКТ индустријата, но тоа досега се уште не е реализирано.
Извозот на ИК услуги од Македонија е се уште многу мал во споредба со на пример извозот од Србија и Хрватска, кои од извоз на информатички и компјутерски услуги остваруваат девизни приливи од над 1 милијарда евра годишно.
