Откако германскиот извоз во септември падна втор месец по ред, а увозот речиси стагнираше, а бројните проблеми ја забавија германската индустрија, се наметнаа дилемите дали моторот на европската економија ќе може и овој пат да ја извлече од криза.

Германската извозно ориентирана економија порано беше сигурен мотор за извлекување на Европа од кризи и падови во економијата. Сега, кога континентот излегува од пандемијата, Германија заостанува.

Германските производители се борат со многу предизвици да произведуваат автомобили и фабричка опрема поради недостигот на делови и работна сила. Тие се соочуваат со рекордно високи цени на енергија, а мора да инвестираат стотици милијарди долари во наредните години за да ги исполнат новите стандарди за чиста енергија, пишува Wall Street Journal.

Ерата на лесна надворешна трговија и брза глобализација го отстапи местото на геополитичките тензии, транспортните тесни грла и притисокот за локално производство. Кинеските бизниси, најголемите клиенти во Германија, се претвораат во конкуренти. Побарувачката за германски луксузни автомобили виси на конец додека светот се насочува кон електрични возила.

Германското индустриско производство во август беше околу 9% под нивото од 2015 година, во споредба со зголемувањето од 2% за еврозоната како целина, според статистичката агенција на Европската унија. Во Италија, чии производители се тесно поврзани со германските, индустриското производство се зголеми за околу 5% во текот на шестгодишниот период.

Меѓународниот монетарен фонд неодамна ја намали прогнозата за германскиот економски раст во 2021 година на 3,1%, од 3,6%.

Проблемите во економијата поттикнуваат дебатата меѓу деловните и политичките лидери за тоа дали на германската економија и треба рестартирање и како тоа треба да изгледа. Трите партии кои преговараат за нова коалициска влада по изборите во септември сакаат да ги зголемат јавните инвестиции, да ги зголемат платите и да ги насочат процедурите за планирање, што би можело да ги поттикне домашните извори на раст и да ги направи компаниите помалку зависни од странската побарувачка.

Доколку се спроведат, плановите ќе претставуваат најсеопфатен економски ремонт во изминатите години. Некои економисти мислат дека тие исто така носат значителни ризици.

Слабоста во германската економија претходи на пандемијата Ковид-19. Германското индустриско производство и извозот почнаа да стагнираат во 2017 година, што претставува проблем за економијата каде што околу 30% од работните места и производството се поврзани со побарувачката во странство, приближно четири пати повеќе од уделот во САД.

Последен пат кога растот во Германија значително заостануваше зад оној на европските соседи беше кон крајот на 1990-тите и почетокот на 2000-тите, пред серијата непопуларни економски ремонти да ја оживеат конкурентноста на земјата. За неколку години, Германија беше најголемиот светски извозник на стоки.

Ханс Ајхел, поранешен германски министер за финансии, кој претседаваше со некои од тие реформи во 2003 година, смета дека денес „надворешното опкружување е потешко отколку пред 20 години. Дури и Кина сè повеќе гледа кон внатрешната побарувачка“.

Продажбата на германската компанија за производство на пумпи Wilo SE се зголеми за повеќе од 50% во осумте години до 2017 година, на 1,4 милијарди евра, водена главно од новите пазари како Кина. Оттогаш, неговата продажба, од која повеќето доаѓаат надвор од Германија, речиси стагнира.

За да се заштити од трговските нарушувања и протекционизмот, главниот извршен директор Оливер Хермес изјави дека компанијата го префрла производството и извршните директори поблиску до своите клиенти. Формира второ седиште во Пекинг и планира трето во САД и ќе додаде производствени локации во Кина и Индија.

Преминот кон полокализирано производство може да значи „помал извоз од Германија“, што значи и помалку работни места.  Компанијата неодамна соопшти дека ќе ја затвори фабриката во Источна Германија, со што ќе укине 120 работни места.

Како и другите германски добавувачи за автомобилски делов, Mann + Hummel, производител на системи за филтрирање на воздух со седиште во јужна Германија, се соочува со незгодна транзиција бидејќи гасните и дизел моторите се исфрлаат од употреба. Неговата продажба се намали за околу 9% минатата година, бидејќи глобалната продажба на автомобили забави за време на пандемијата. „Предизвиците со синџирите на снабдување и трговските спорови создадоа притисок врз нашиот бизнис модел“, вели главниот извршен директор на компанијата Курк Вилкс. Цените на суровините растат, кинеската економија не расте толку брзо и има недостиг на работна сила, особено во САД, објаснува тој.  „Покрај зголемувањата на цените, има недостиг на материјали и одредени стоки, проблеми со испораката или транспортот“, рече тој.

Компанијата предупреди дека би можела да ја загуби продажбата и уделот на пазарот доколку почистите технологии како што се електричните мотори ги заменат моторите на гас и дизел, каде што е нејзината експертиза. Компанијата најави дека планира да затвори неколку производствени капацитети.

Падот на германското производство на автомобили ова лето, главно поради постојаниот недостиг на чипови, беше единствениот најголем придонес за севкупниот пад на индустриското производство во тој период.

Уделот на Германија во глобалното производство на моторни возила падна од околу 7% на 5% во петте години до 2020 година, покажуваат податоците.

Германската автомобилска индустрија, убедливо најголемата во Европа, поддржува околу 800.000 работни места во Германија и сочинува 5% од целокупното економско производство на државата. Се извезуваат три четвртини од автомобилите произведени во Германија.

Германските производители инвестираа во електрични возила, но за таквите возила се потребни многу помалку делови од традиционалните. Според аналитичарите на Дојче банк, до 2030 година, 30% до 50% од сите регистрации на нови автомобили во Европската унија ќе треба да бидат наменети за електрични автомобили доколку континентот сака да ги исполни целите за емисиите на јаглерод-диоксид.

По долгогодишно стегање на ременот со цел подобрување на конкурентноста, германските бизниси и јавната инфраструктура на земјата страдаат од недоволно инвестирање, велат економистите. Нето-инвестициската стапка на Германија е околу 0,5% од економското производство од почетокот на векот, во споредба со околу 1% за Италија и 1,5% за САД, според Светската банка. Германските нето јавни инвестиции паднаа под нулата бидејќи постојните средства амортизираат.

Некои економисти сметаат дека малиот национален пазар на Германија, односно само домашната побарувачка, па дури таа да е поттикната од инвестициите, а не само од потрошувачката, никогаш нема да ги поддржи бизнисите кои често извезуваат 80% од нивните производи.