Глобалната трговија се зголеми за околу 300 милијарди долари во првата половина од 2025 година, растејќи за околу 1,5% во првиот квартал, 2% во вториот. Стоките придонесуваат со околу 230 милијарди долари, а услугите со околу 70 милијарди американски долари, покажува најновиот Извештај на Обединетите Нации.
Зголемувањето на цените придонело за целокупниот пораст на вредноста на трговијата. Цените на тргуваните стоки се зголемиле во првиот квартал и продолжиле да растат во вториот, додека обемот на трговијата пораснал за само 1%.
Развиените економии ги надминале земјите во развој во првиот квартал од 2025 година, менувајќи ги неодамнешните трендови во корист на Глобалниот Југ.
Промената беше поттикната од пораст од 14% на увозот во СAД и скок од 6% на извозот од Европската Унија.
Трговските нерамнотежи се проширија во текот на последните четири квартали, при што САД забележаа поголем дефицит, додека Кина и Европската Унија забележаа растечки суфицити.
Глобалната трговија се соочува со сè поголеми пречки во втората половина од 2025 година, во услови на постојана политичка несигурност, геополитички тензии и знаци на забавување на глобалниот раст.
Гледајќи напред кон втората половина на 2025 година, континуираната отпорност на трговијата во голема мера ќе зависи од јасноста на политиките, геоекономските случувања и прилагодливоста на синџирот на снабдување.
Се очекува глобалниот економски раст да забави во многу региони, што укажува дека меѓународната трговија може да се соочи со побавен раст. Покрај тоа, потенцијалното наметнување повисоки царини во САД и ризикот од пошироки трговски конфликти – претставуваат значителни ризици од намалување.
Најважните фактори што придонесуваат за зголемена неизвесност во глобалната трговија за втората половина од 2025 година се:
Постојана неизвесност во трговската политика во САД
САД усвоија основнацарина од 10 %, со дополнителни царини за одредени земји кои моментално се во мирување. Покрај тоа, воведоа дополнителни увозни давачки за челик и алуминиум. Иако се очекува стапката од 10 % да остане, неизвесноста расте околу потенцијални паузи, ослободувања, нови широко базирани тарифи насочени кон одредени земји и дополнителни давачки специфични за производите – како што се оние што влијаат на автомобилскиот сектор.
Потенцијал за одмазднички мерки
Иако одмаздничките мерки на трговската политика досега беа ограничени, понатамошното зголемување на едностраните трговски мерки би можело да предизвика одмазда, што би довело до ескалација на трговските тензии што можат да се прелеат на трети земји кои не се директно вклучени во споровите.
Растот на субвенциите и индустриските политики насочени кон внатре
Домашните индустриски стратегии фокусирани на индустријата би можеле да се интензивираат до 2025 година, со зголемена употреба на домашни субвенции и трговски рестриктивни политики насочени кон поддршка на националните индустрии. Ова веројатно ќе влијае негативно врз меѓународната трговија, особено во стратешките и високотехнолошките сектори.
Ефекти на бранување по глобалните вредносни синџири
Неизвесноста во трговската политика насочена кон специфични сегменти од глобалните вредносни синџири влијае не само на предвидените земји и сектори, туку и на меѓусебно поврзаните сегменти низ вредносниот синџир. Со оглед на денешните длабоко интегрирани производствени системи, ваквите мерки можат да ги нарушат целите мрежи на снабдување и да доведат до значителни промени.
Од 2020 година, бројот на глобални интервенции во конкуренцијата се зголеми од 14 на 153.
