Руската инвазија на Украина по копно, воздух и море се заканува да го попречи извозот на стоки како што се житарици и маслодајни семиња од двете земји, додека изгледите за заострени санкции против Русија може да го нарушат снабдувањето со енергија и метали во Европа и светот.
Првичните извештаи покажуваат дека руските сили го блокирале главниот поморски трговски пат кој го користи Украина. Руските танкери го блокираат теснецот Керч, кој го поврзува Азовското со Црното Море, преку кој се поминуваат бродовите кои транспортираат пченица, пченка и сончогледово масло. Многу бродови денеска се закотвени, а голем број странски бродови не можат да се пробијат, заради што се зголемени стравувањата за можни проблеми во снабдувањето со многу суровини.
Украинската војска денеска ги прекина операциите на сите украински пристаништа. Русија претходно го затвори Азовското Море за трговски бродови до понатамошно известување, но ги задржа отворени руските пристаништа во Црното Море.
Украина е главен извозник на пченка, а голем дел од неа е наменет за Кина и Европската унија.
Русија и Украина се двата најголеми снабдувачи со пченица со учество со околу 30% во вкупниот извоз на пченица. Русија, најголемиот светски извозник на пченица, главно го исзвезува своето жито од пристаништата во Црното Море.
Русија е исто така еден од најголемиот извозник на метали.
Еве кои суровини можат да бидат најпогодени од ескалацијата на ситуацијата и од воведување на санкции кон Русија.
ЖИТАРКИ И МАСЛА ЗА ЈАДЕЊЕ
Русија и Украина се главни снабдувачи на пченица, кои сочинуваат вкупно 29% од глобалниот извоз, чиј најголем дел оди преку пристаништата во Црното Море.
Голем дел од таа пченица се извезува до големите купувачи на Блискиот Исток и Северна Африка, како што се Египет и Турција. Цените на пченицата во Чикаго денеска се искачија на највисоко ниво во последните 9-1/2 години, додека европските фјучерси на пченица се искачија на рекорден врв.
Украина е исто така еден од четирите најголеми светски извозници на пченка и испорачува околу 4,5 милиони тони месечно со големи клиенти, вклучувајќи ги Кина и Европската унија.
На двете земји отпаѓаат и околу 80% од светскиот извоз на сончогледово масло.
ПРИРИДЕН ГАС
Европа се потпира на Русија за околу 40% од својот природен гас. Поголемиот дел доаѓа преку гасоводи, вклучувајќи ја Јамал-Европа, која минува низ Белорусија и Полска до Германија, и Северен тек 1, кој оди директно во Германија. До минатата година Украина беше транзитен коридор главно за гас кој оди во Словачка, од каде продолжи кон Австрија и Италија.
Русија соопшти дека ќе продолжи да испорачува непречено снабдување со природен гас на светските пазари, но протокот на гас е намален, а цените уште на првиот ден од руската инвазија скокнаа за 62%.
Иако санкции од ЕУ или САД за увозот на руски гас се сметаат за неверојатни, може да се случат оштетувања на цевководите или Русија да го запре транзитот на гас преку Украина, велат аналитичарите, а целосната замена на рускиот гас за ЕУ нема да биде остварлива на краток рок.
АЛУМИНИУМ
Повеќето руски производители на метал досега ги избегнаа санкциите наметнати од Западот откако Москва го анектираше Крим во 2014 година.
Еден исклучок е најголемиот светски производител на алуминиум надвор од Кина, Русал, кој е под санкции наметнати од Соединетите Држави меѓу април 2018 и почетокот на 2019 година.
Русал произведе 3,8 милиони тони алуминиум во 2021 година, што е околу 6% од проценетото светско производство.
Европа, Азија и Северна Америка се главните пазари на Русал. Трговецот со стоки Glencore има долгорочен договор кој трае до 2025 година за купување на примарен алуминиум од Русал.
КОБАЛТ
Податоците од U.S. Геолошкиот институт (USGS) покажуваат дека Русија минатата година произвела 7.600 тони кобалт, што е повеќе од 4% од вкупниот свет.
Русија е втор најголем производител, далеку зад Демократска Република Конго која произведе 120.000 тони.
Норникел е најголемиот производител во Русија, продавајќи 5.000 тони во 2021 година. Норникел го продава најголемиот дел од своето производство во Европа.
БАКАР
Русија минатата година произвела 920.000 тони рафиниран бакар, околу 3,5% од вкупниот светски бакар, според УСГС, од кои Норникел произведе 406.841 тони.
UMMC и Russian Copper Company се другите два главни производители.
Азија и Европа се главните извозни пазари.
НИКЕЛ
Норникел е врвен светски производител на рафиниран никел. Произведе 193.006 тони во 2021 година или околу 7% од глобалното производство проценето на 2,7 милиони тони.
ПАЛАДИУМ И ПЛАТИНУМ
Норникел е исто така најголемиот светски производител на паладиум и главен производител на платина.
Минатата година произведе 2,6 милиони тројани унци паладиум или над 40% од глобалното производство на рудникот и 641.000 унци платина или околу 10% од вкупното рударско производство.
ЗЛАТО
Русија е трет по големина светски производител на злато по Австралија и Кина и сочинува околу 10% од глобалното производство на рудници, што според Светскиот совет за злато минатата година изнесуваше вкупно 3.500 тони.
Руското злато го произведуваат компании кои вклучуваат Polyus и Polymetal. Руските рудари главно го продаваат своето злато на комерцијалните банки во земјата кои потоа го извезуваат.
ЧЕЛИК
Според Светската асоцијација за челик, Русија произвела 76 милиони тони челик или речиси 4% од глобалниот вкупен износ.
Северстал, NLMK , Evraz , MMK и Mechel се главните производители во Русија. Тие извезуваат околу половина од своето производство, главно во Европа.
Железниот сектор во земјата, исто така, ги вклучува Металоинвест, производство на производи од железна руда и ТМК производител на челични цевки.
ДИЈАМАНТИ
Државната Алроса , најголемиот светски производител на груби дијаманти, произведе 32,4 милиони карати во 2021 година, околу 30% од глобалниот вкупен извоз. Извезува најмногу во Белгија, Индија и Обединетите Арапски Емирати.
ВЕШТАЧКИ ЃУБРИВА
Русија е главен производител на фосфати и ѓубрива што содржат азот – клучни хранливи материи за културите и почвата. Произведува повеќе од 50 милиони тони ѓубрива годишно, што е 13% од глобалното производство..
Phosagro, Uralkali, Acron и Eurochem се најголемите играчи.
Извор: Reuters
