Светската здравствена организација ги притиска земјите да ги зголемат цените на зашеќерените пијалоци, алкохолот и тутунот за 50% во следните 10 години преку оданочување, што е нејзина најсилна поддршка досега за даноците за да се помогне во справувањето со хроничните проблеми со јавното здравје.
Здравствената агенција на Обединетите нации соопшти дека овој потег ќе помогне во намалувањето на потрошувачката на производите, кои придонесуваат за болести како дијабетес и некои видови на рак, како и во собирањето пари во време кога помошта за развој се намалува, а јавниот долг расте.
„Даноците за здравство се едни од најефикасните алатки што ги имаме“, рече Џереми Фарар, помошник-генерален директор на СЗО за промоција на здравјето и превенција и контрола на болести. „Време е да се дејствува“.
СЗО ја започна иницијативата, која ја нарече „3 до 35“ на конференцијата на ОН за финансирање на развој во Севиља.
СЗО изјави дека нејзината даночна иницијатива би можела да собере 1 трилион долари до 2035 година врз основа на докази од даноците за здравство во земји како Колумбија и Јужна Африка.
СЗО со децении ги поддржува даноците за тутун и зголемувањето на цените, а во последниве години повикува на даноци за алкохол и засладени пијалоци, но ова е прв пат да се предложи целно зголемување на цените за сите три производи.
Генералниот директор на СЗО, д-р Тедрос Аданом Гебрејесус, на конференцијата изјави дека даноците би можеле да им помогнат на владите „да се прилагодат на новата реалност“ и да ги зајакнат своите здравствени системи со собраните пари.
Многу земји со ниски и средни приходи се справуваат со намалувања на трошоците за помош предводени од САД, кои не присуствуваат на конференцијата во Севиља. САД се исто така во процес на повлекување од СЗО.
Зголемување на даноците
Како пример, иницијативата би значела дека владата во земја со средни приходи ги зголемува даноците на производот за да ја зголеми цената од 4 долари денес на 10 долари до 2035 година, земајќи ја предвид инфлацијата, рече здравствениот економист на СЗО, Гилермо Сандовал.
Речиси 140 земји веќе ги зголемија даноците за тутун, а со тоа и цените за над 50% во просек помеѓу 2012 и 2022 година, додаде СЗО.
Сандовал рече дека СЗО разгледува и пошироки препораки за оданочување, вклучително и за ултра-преработена храна, откако агенцијата ќе ја финализира својата дефиниција за тој вид храна во наредните месеци. Но, тој додаде дека агенцијата очекува отпор од вклучените индустрии.
„Длабоко загрижувачки е што Светската здравствена организација (СЗО) продолжува да ги игнорира јасните докази повеќе од една деценија што покажуваат дека оданочувањето на засладените пијалоци никогаш не ги подобрило здравствените резултати или не ја намалило дебелината во која било земја“, рече Кејт Лоатман, извршен директор на Меѓународниот совет на здруженија на пијалоци, додавајќи дека индустријата работи на опции за поддршка на здравјето.
„Сугестијата на Светската здравствена организација дека зголемувањето на даноците ќе спречи штети поврзани со алкохолот е погрешна“, рече Аманда Бергер, виш потпретседател за наука и истражување во Советот за дестилирани пијалоци, додавајќи дека тоа нема да спречи злоупотреба на алкохол.
Иницијативата за даноци е поддржана и од Светската банка и Организацијата за економска соработка и развој (OECD) и вклучува поддршка за земјите кои сакаат да преземат акција.
Извор: ESMMagazine
