Светската трговска организација остро ја намали својата прогноза за раст на обемот на глобалната трговија со стоки за 2026 година на 0,5%, наведувајќи ги очекуваните одложени влијанија од царините на американскиот претседател Доналд Трамп.
Тоа претставува значителна ревизија во однос на претходната проценка во август од раст од 1,8%.
„Перспективите за следната година се помрачни… Многу сум загрижена“, изјави генералната директорка Нгози Оконџо-Ивеала пред новинарите во Женева.
СВЕТСКИОТ ТРГОВСКИ СИСТЕМ ПОКАЖУВА ОТПОРНОСТ
Сепак, таа рече дека светскиот трговски систем покажува отпорност, при што мултилатералниот систем базиран на правила обезбедува одредена стабилност во услови на трговски превирања.
За 2025 година, СТО ја зголеми својата прогноза за раст на обемот на глобалната трговија на 2,4%, од 0,9% претходно, водена првенствено од зголемувањето на увозот во САД пред зголемувањето на царините и растот на трговијата со стоки поврзани со вештачка интелигенција. Сè уште е под растот од 2,8% забележан во 2024 година.
Царинските одлуки на Трамп откако ја презеде функцијата во јануари ги шокираа финансиските пазари и испратија бран неизвесност низ глобалната економија.
На 7 август, Трамп воведе повисоки царини за увоз од десетици земји, оставајќи ги главните трговски партнери како Швајцарија, Бразил и Индија да се борат за подобар договор, додека ЕУ склучи договор со кој се утврдуваат давачки од 15% за повеќето стоки од ЕУ увезени во САД.
ЦАРИНИТЕ ЌЕ ЈА ЗАБАВАТ ГЛОБАЛНАТА ТРГОВИЈА
Се очекува вкупниот раст на обемот на светската трговија со стоки да забави од 2,8% минатата година на 2,4% оваа година и 0,5% следната година.
СТО, исто така, предвидува дека растот на глобалниот БДП малку ќе се намали од 2,7% во 2025 година на 2,6% во 2026 година.
„Царинските мерки влијаат врз трговијата, иако предното наплаќање и суспензијата на многу зголемувања на давачките помеѓу април и август ги одложија своите ефекти назад во вториот дел од оваа година, а особено во следната година“, рече Оконџо-Ивеала.
Во првата половина од 2025 година, обемот на светската трговија со стока, мерено според просекот на извозот и увозот, се зголеми за 4,9% на годишно ниво, при што вредноста на трговијата се зголеми за 6% во споредба со растот од 2% во 2024 година, според извештајот на СТО.
Следствено, економистите на СТО ја зголемија својата прогноза за раст на трговијата за оваа година на 2,4%, над предвидувањето од април за пад од 0,2%.
РАСТЕ ТРГОВИЈАТА ПОВРЗАНА СО ВЕШТАЧКА ИНТЕЛИГЕНЦИЈА
Трговијата со стоки поврзани со вештачка интелигенција, како што се полупроводници и телекомуникациска опрема, учествуваше со речиси половина од вкупниот раст на трговијата, зголемувајќи се за 20% на годишно ниво. Извозните перформанси на Азија беа особено силни, се вели во извештајот.
Се очекува Азија и Африка да забележат најбрз раст на обемот на извоз оваа година, додека растот на извозот на Европа ќе забави, а оној на Северна Америка ќе се намали. Се предвидува дека сите региони ќе доживеат послаби увозни перформанси во 2026 година.
