Загубата на производство може да биде поголема доколку Европа се соочи со недостиг на енергија во зимскиот период
Руската инвазија на Украина ќе ја чини глобалната економија 2,8 трилиони долари (2,8 илјада милијарди долари) изгубено производство до крајот на следната година, а загубите можат да бидат уште поголеми ако зимата доведе до рационализирање на енергијата во Европа, објави денеска Организацијата за економска соработка и развој (OECD).
Проценката на OECD ја открива големината на економскитe последици од инвазијата на Москва на Украина пред седум месеци, најголемиот воен конфликт на континентот од Втората светска војна.
Нападот на Русија предизвика пораст на цените на енергијата што ја ослабе потрошувачката на домаќинствата и ја поткопа деловната доверба, особено во Европа. Конфликтот ги дислоцираше синџирите на снабдување, предизвика недостиг на храна и други основни работи и ги потресе пазарите ширум светот.
Западните влади стравуваат дека руската наредба за делумна мобилизација и нејзините подготовки за анексија на делови од Украина би можеле да го продолжат конфликтот за многу месеци, можеби и години, дополнително поттикнувајќи ја несигурноста што сега ја оптоварува глобалната економија.
„Плаќаме многу висока цена за војната во Украина“, рече Алваро Сантос Переира, вршител на должноста главен економист на ОЕЦД.
Во своите најнови прогнози, ОЕЦД соопшти дека глобалната економија треба да порасне за 3% оваа година и 2,2% следната година. Пред војната очекуваше раст од 4,5% во 2022 година и 3,2% во 2023 година.
Разликата меѓу тие две проценки значи дека војната и нејзините последици ќе го чинат светот еднаков на економскиот аутпут генериран од целата француска економија во текот на тие две години.
ОЕЦД очекува економијата на еврозоната да порасне за само 0,3% во 2023 година, а германската економија ќе се намали за 0,7%. Кога последен пат ги објави прогнозите во јуни, истражувачкото тело очекуваше раст од 1,6% во еврозоната и 1,7% во Германија.
ОЕЦД предупреди дека европската економија може да претрпи уште поостар пад доколку цените на енергијата повторно се зголемат. Доколку цените на природниот гас пораснат за 50% во текот на остатокот од годината, европското економско производство би можело да биде за 1,3% пониско во 2023 година, додека глобалната економија би пораснала за само 1,7%.
„Европа би била во рецесија“, вели Переира.
Таков пораст на цените би можел да настане доколку Европа се соочи со недостиг на енергија во текот на претстојната зима, предизвикан од особено ниските температури. За да се намали тој ризик, ОЕЦД проценува дека потрошувачката на енергија ќе треба да се намали меѓу 10% и 15% во споредба со последните години.
„Важно е не само да се фокусираме на залихите, важно е да се осигураме дека ќе има намалување на побарувачката во текот на следните неколку месеци“, рече г-дин Переира.
Владите ширум Европа потрошија милијарди евра за да им помогнат на домаќинствата и бизнисите да го надминат порастот на трошоците за енергија. Дел од таа помош дојде во форма на ограничувања на цените на енергијата. Но, тие ограничувања го ослабуваат поттикот на домаќинствата да ја намалат потрошувачката.
„Ограничувањата на цените може да бидат привлечни на краток рок, но тие се скапи и ги искривуваат сигналите за цените“, рече Переира. „Ако сакате да заштедите енергија, повисоките цени значат помала потрошувачка“.
Трошоците за поддршка на домаќинствата и бизнисите ги зголемуваат државните долгови, а тоа доведе до зголемување на трошоците за задолжување што може дополнително да го ослабне растот. За да се избегнат понатамошни големи зголемувања на долгот, ОЕЦД рече дека помошта треба да биде насочена кон најранливите домаќинства.
Се проценува дека 35-те влади чии политики ги следи се обврзаа да потрошат приближно 150 милијарди долари за мерки на широка основа за да ги задржат цените надолу до декември оваа година, во споредба со околу 15 милијарди долари за повеќе насочени ценовни мерки.
ОЕЦД ја намали својата прогноза за економскиот раст на САД во 2023 година на 0,5% од 1,2% претходно, но рече дека е можно поголемо забавување доколку инфлацијата не падне толку брзо како што се надева Федералните резерви.
Организацијата очекува кинеската економија скромно да закрепне во 2023 година од бавниот раст во 2022 година, што ги одразува заклучувањата за да ја ограничат пандемијата „Ковид-19“. Во јуни, ОЕЦД предвидуваше раст од 4,4% во 2022 година, но сега се очекува да забележи проширување од само 3,2%. За 2023 година проектира раст од 4,7%.
„Прогнозата за оваа година е најнискиот раст од 1970-тите, со исклучок на пандемијата“, рече. Господине Переира. „Следната година очекуваме раст кој сè уште е значително помал отколку што долго време беше регистриран во Кина.
Извор: Wall Street Journal
